گزارش تحلیلی نیویورکتایمز از حفظ فاصلۀ چین و روسیه با ایران در جنگ با اسرائیل
نیویورکتایمز در گزارشی تحلیلی که امروز ۱۵ تیرماه منتشر شد، نوشت جنگ میان ایران و اسرائیل نشان داد که «محور چین ایران روسیه و کره شمالی» که پیشتر مقامات نظامی و اطلاعاتی غرب آن را بهعنوان یک تهدید جدی مطرح کرده بودند، در عمل تا چه حد محدود است.
این روزنامه با اشاره به فروش پهپادها و موشکهای بالستیک ایران به روسیه برای جنگ و صادرات نفت به چین نوشت این اقدامات «در زمان لازم نتیجهای نداشت و این موضوع تردیدهایی درباره وحدت این کشورها ایجاد کرد».
هیچیک از این کشورها در زمان جنگ میان ایران و اسرائیل یا زمانی که نیروهای آمریکایی تأسیسات هستهای ایران را بمباران کردند، برای کمک به ایران اقدامی انجام ندادند. چین و روسیه، بهعنوان قدرتمندترین این کشورها چهارگانه، تنها بیانیههایی رسمی در محکومیت اقدامات آمریکا صادر کردند.
الکساندر گابویف، مدیر مرکز روسیه و اوراسیا در بنیاد کارنگی، به نیوریورکتایمز گفته است این کشورها نمیخواهند درگیر جنگهای دیگران شوند و «لزوماً همان ساختارها، ارزشها و پیوندهای نهادی مشترکی را ندارند که ایالات متحده و متحدانش دارند».
مایکل کیماژ، استاد تاریخ در دانشگاه کاتولیک آمریکا و مقام پیشین وزارت خارجه ایالات متحده، نیز گفته است: «احتمالاً میزان بسیار کمی هماهنگی میان چین، کره شمالی، ایران و روسیه وجود دارد، به این معنا که با یکدیگر گفتوگو میکنند و نارضایتیهای مشترکی هم از ایالات متحده یا غرب دارند، اما این موضوع چندان معنادار نیست.»
در میان این کشورها، تنها روسیه و کره شمالی پیمان دفاع متقابل دارند. کره شمالی علاوه بر ارسال تسلیحات به روسیه، بیش از ۱۴ هزار نیرو برای جنگیدن در کنار روسها علیه نیروهای اوکراینی اعزام کرده است.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، یک روز پس از حملات هوایی آمریکا به سایتهای هستهای کلیدی ایران، با پوتین در مسکو دیدار کرد، اما نتیجۀ این دیدار چیزی فراتر از ابراز حمایتهای دیپلماتیک معمول نبود. در همان روز، ایران یک حملۀ موشکی نمادین به پایگاه نظامی آمریکا در قطر انجام داد و سپس با اسرائیل و ایالات متحده بر سر آتشبس توافق کرد.
بازگشایی سفارت سوئیس در تهران
وزارت خارجه سوئیس روز یکشنبه ۱۵ تیر اعلام کرد که این کشور سفارت خود در تهران را پس از دو هفته تعطیلی بهخاطر جنگ میان اسرائیل و ایران بازگشایی کرده است.
در بیانیه وزارت خارجه سوئیس آمده است: «سفیر نادین اولیویری لوزانو به همراه یک تیم کوچک روز گذشته (۱۴ تیر) از طریق زمینی و از مسیر جمهوری آذربایجان به تهران بازگشت. سفارت بهتدریج فعالیتهای خود را از سر خواهد گرفت.»
این سفارت از ۳۰ خرداد ۱۴۰۴ تعطیل شده بود. سوئیس نمایندگی منافع آمریکا در ایران را نیز بر عهده دارد.
کشته شدن دو عضو سپاه پاسداران در لرستان
روابط عمومی سپاه استان لرستان خبر داد دو نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صبح یکشنبه ۱۵ تیرماه کشته شدند.
دلیل کشته شدن این دو عضو سپاه پاسداران «پاکسازی منطقه از مواد منفجره بهجامانده» از حملات اسرائیل در جنگ ۱۲روزه با ایران اعلام شده است؛ جنگی که از بیش از ۱۰ روز پیش، سوم تیرماه، با اعلام آتشبس متوقف شده است.
سپاه لرستان در اطلاعیۀ خود توضیح بیشتری نداده و بدون اشاره به درجۀ نظامی این دو نفر، آنها را علی بازگیر و حسین موسوی معرفی کرده است.
از زمان حمله اسرائیل به ایران در ۲۳ خرداد امسال تاکنون، علاوه بر کشته شدن شماری از فرماندهان ارشد نظامی، شمار قابلتوجهی از دیگر نیروهای سپاه پاسداران نیز کشته شدهاند.
شلیک یک موشک دیگر از سوی حوثیها به اسرائیل
ارتش اسرائیل اعلام کرد یک فروند موشک بالستیک را که بامداد یکشنبه ۱۵ تیر از یمن به سوی اسرائیل شلیک شد، رهگیری کرده است.
آژیر خطر حمله موشکی در منطقه دریای نمک و تدابیر امنیتی مرتبط با آن برای کمتر از یک ساعت کار فرودگاه بنگوریون در نزدیکی تلآویو را مختل کرد و فرود و برخاست هواپیماها مدت کوتاهی متوقف شد.
رسانههای اسرائیل اعلام کردند بر اثر قطعاتی که از موشک سامانه دفاع هوایی برای رهگیری موشک تهاجمی شلیک شد، آتشسوزیهایی در مزارع اطراف شهر بیتشمش در فاصله نزدیک به اورشلیم رخ داده است.
حوثیها روزهای ۱۰ و ۱۲ تیر نیز دو فروند موشک به سوی اسرائیل شلیک کردند که آسیب جانی و خسارت مالی نداشت.
شبهنظامیان حوثی حاکم بر صنعا گفتهاند تا جنگ اسرائیل در غزه به پایان نرسد، به حملات خود به اسرائیل ادامه خواهند داد. حوثیها دو ماه پیش طبق توافقی با آمریکا حملات دریایی در آبراههای راهبردی منطقه مانند خلیج عدن و دریای سرخ را پایان دادند.
در میان تمامی متحدین منطقهای جمهوری اسلامی ایران که «محور مقاومت» نامیده میشدند و اسرائیل در ۲۲ ماه اخیر درگیر جنگ با آنها بود، حوثیها تنها گروهی هستند که هنوز به اسرائیل با موشک حمله میکنند.
بازتاب خروج خامنهای از پناهگاه در برخی رسانهها
- نشریۀ نیوزویک نوشت حضور دوبارۀ علی خامنهای در انظار عمومی نشاندهندۀ تغییر بالقوه در موضع جمهوری اسلامی پس از جنگ ویرانگر اخیر بیان ایران و اسرائیل است. نیوزویک نوشت تصمیم علی خامنهای برای بیرون آمدن از جایی که منابعی آن را «بیرون آمدن از پناهگاه» توصیف میکنند، یا نشان افزایش اعتمادبهنفس او در خصوص امنیت خود است یا ناشی از ضرورت سیاسی برای تأکید بر قدرتش.
- پولیتیکو در مورد «اولین حضور عمومی» رهبر جمهوری اسلامی پس از ۲۳ روز، با یادآوری اظهارات دونالد ترامپ که از مخفیگاه او آگاه است اما «دستکم فعلاً» قصد کشتن او در میان نیست، نوشت این مرد سالخوردۀ ۸۶ ساله دوران جنگ کشورش با اسرائیل را در پناهگاه گذراند زیرا تهدیدها علیه جانش رو به افزایش بود. پولیتیکو نوشت غیبت او در طول جنگ در سایۀ تدابیر امنیتی شدید برای رهبری بود که در تمامی امور کشور حرف آخر را میزند.
- خبرگزاری آناتولی نوشت سه شب نخست مراسم ماه محرم امسال برای اولین بار بدون حضور علی خامنهای در اقامتگاهش در مرکز تهران برگزار شد. رویۀ هر سالۀ او حضور در مراسم شبهای هفتم تا یازدهم محرم بوده است.
- شبکه سیانان نوشت علی خامنهای که رکورد طولانیترین دورۀ رهبری یک کشور در خاورمیانه را در دست دارد، در پیام خود از مخفیگاه ادعای پیروزی بر اسرائیل و آمریکا را عنوان کرده بود اما تحلیلگران به سیانان گفتهاند که این درگیری نظامی اعتبار خامنهای را خدشهدار کرده زیرا حملات اول اسرائیل که به کشته شدن شماری از ارشدترین فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی در روز نخست منجر شد، از نظر عمق عملیات بیسابقه بود.
- علی واعظ، مدیر پروژۀ ایران در «گروه بینالمللی بحران» به سیانان گفت جمهوری اسلامی به مردم ایران این پیام را رسانده بود که اگر آزادی آنها را سلب میکند، در عوض امنیت وجود دارد؛ اما دیگر آن تصویر نیز در نگاه مردم ایران شکسته شده است.
- گاردین نوشت آخرین دیدار عمومی خامنهای دو روز قبل از حملات هوایی غافلگیرکنندۀ اسرائیل به ایران بود و شنبهشب خامنهای سیاهپوش با حضور در حسینیه خمینی در برابر هوادارانی ظاهر شد که شعار میدادند: تا خون در رگ ماست، هدیه به رهبر ماست.
- سایت اسرائیلی والانیوز نوشت پس از ترور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و دانشمندان هستهای ایران در ۲۳ خرداد، زندگی مخفی خامنهای آغاز شد و او از بیم جانش ارتباط محدودی با نزدیکترین مشاوران خود داشت.
والانیوز افزود در طول جنگ، مقامات ارشد اسرائیلی تهدید کردند که خامنهای نیز مصون نیست اما دونالد ترامپ گفت که مانع ترور رهبر ۸۶سالۀ ایران شده است. - شبکه ۱۴ تلویزیون اسرائیل که حامی بنیامین نتانیاهو است، نوشت حضور علنی علی خامنهای در یک مراسم مهم مذهبی عاشورا پس از سه هفته زندگی مخفی در بحبوحه گزارشهایی مبنی بر قصد اسرائیل برای کشتن او، میتواند کوششی برای ارسال پیام ثبات و عادی شدن اوضاع، هم به مردم ایران و هم به جامعۀ بینالمللی باشد. ییسرائل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، زمان کوتاهی پس از آتشبس به شبکۀ کان گفته بود اگر خامنهای در طول درگیری در دیدرس اسرائیل قرار میگرفت، هدف واقع میشد.
بهروایت عکسها؛ وقتی ایران و اسرائیل بهترین دوستان هم بودند
پیش از آنکه انقلاب ۱۳۵۷ نظام سلطنتی را در ایران سرنگون کند، تهران و تلآویو، به جای موشک و پهپاد، گردشگر مبادله میکردند و با هم تجارت داشتند.
نت بلاکس میگوید اختلال گسترده دو ساعته در اینترنت ایران تا حدی برطرف شده است
نت بلاکس، رصد کننده ترافیک اینترنت جهانی، صبح یکشنبه اعلام کرد که اختلال گسترده در اینترنت سراسر ایران تا حد زیادی برطرف شده است.
بنابر این گزارش، مدت این اختلال گسترده حدود دو ساعت بود.
نت بلاکس ساعاتی پیشتر و در نخستین ساعات بامداد یکشنبه خبر داده بود که دسترسی به اینترنت در ایران دچار «اختلال عمده» شده است.
شرکت ارتباطات زیرساخت، وابسته به وزارت ارتباطات ایران، نیز از بروز اختلال سراسری در دسترسی به اینترنت خبر داده بود.
شرکت ارتباطات زیرساخت هنوز درباره علت این اختلال توضیحی ارائه نکرده است.
دسترسی به اینترنت در ایران از آغاز حملات اسرائیل با قطعی یا اختلال همراه بوده و با اینکه دولت روز چهارم تیر از لغو قریبالوقوع محدودیتها خبر داد، با این حال کیفیت اتصال به اینترنت و سرعت آن هنوز به وضعیت پیش از ۲۳ خرداد بازنگشته است.
اختلال شدید در دسترسی به اینترنت در ایران
شرکت ارتباطات زیرساخت، وابسته به وزارت ارتباطات ایران، از بروز اختلال سراسری در دسترسی به اینترنت خبر داد.
به گزارش ایرنا، این نهاد دولتی در بیانیهای اعلام کرد: «ارتباط بینالملل برخی مسیرهای زیرساخت کشور با مشکل مواجه شده و اختلال به صورت سراسری روی بیشتر آیاسپیهای کشور اتفاق افتاده است.»
همچنین نتبلاکس که ترافیک اینترنت جهانی را رصد میکند در نخستین ساعات بامداد یکشنبه خبر داد که دسترسی به اینترنت در ایران دچار «اختلال عمده» شده است.
خامنهای برای اولین بار پس از جنگ ایران و اسرائیل در یک مراسم عمومی حاضر شد
رسانههای ایران تصاویر اولین حضور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در یک مراسم عمومی از زمان آغاز جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل را منتشر کردند.
بر اساس چند تصویر و ویدئو که اواخر شامگاه شنبه ۱۴ تیر منتشر شد، علی خامنهای در مراسم عزاداری شب عاشورا در حسینیه بیت رهبری حاضر شد و در بخشی از این مراسم از محمود کریمی، نوحهخوان، خواست تا نوحه «ای ایران» را بخواند.
ترانه مشهور «ایران ایران» در اصل سروده تورج نگهبان و به خوانندگی محمد نوری است و محمود کریمی با افزودن عبارات متعدد مذهبی، متن آن را تغییر داده است.
این نخستین حضور عمومی رهبر جمهوری اسلامی از روز ۲۳ خرداد است؛ او در جریان جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران و روزهای پس از آن از انظار عمومی غایب بود و در این مدت تنها سه پیام ضبط شده ویدئویی از او منتشر شد.
پیش از این اعلام شده بود که علی خامنهای شامگاه چهارشنبه در مراسم عزاداری حاضر خواهد بود اما غیبت او در آن مراسم و همچنین در مراسم دو شب پس از آن خبرساز شد؛ رویه هر ساله او حضور در مراسم شبهای هفتم تا یازدهم محرم بوده است.
پیش از این رئیسجمهور آمریکا دستکم دو بار گفته بود که مانع از کشته شدن علی خامنهای شده است. دونالد ترامپ حتی یک بار در میانه حملات سخت اسرائیل در پیامی تأکید کرد که آمریکا از محل اختفای رهبر جمهوری اسلامی آگاه است، اما قصد کشتن او را ندارد.
در طول بیش از سه هفتهای که رهبر جمهوری اسلامی در مخفیگاه بود، صداوسیما و رسانههای ایران در تلاش برای توجیه یا عادی نشان دادن غیبت او بودند؛ با این حال غیبت خامنهای از انظار عمومی در طول جنگ و پس از آتشبس در رسانههای مختلف و همچنین در شبکههای اجتماعی پرسشها و واکنشهای مختلف و پرشماری به دنبال داشت.
خامنهای هفته گذشته در پیامی ضبطشده ادعا کرده بود که ایران در درگیری اخیر در برابر اسرائیل و آمریکا پیروز شده است؛ ادعایی که از همان روز توسط دیگر مقامات و رسانههای حکومتی تکرار شده است.
ابراز نگرانی گزارشگران سازمان ملل از سرکوب پس از برقراری آتشبس در ایران
گزارشگران ویژه سازمان ملل از جمله گزارشگر ویژه امور ایران در بیانیهای که روز جمعه منتشر شد از سرکوب مخالفان سیاسی و منتقدان در ایران در پی برقراری آتشبس میان ایران و اسرائیل ابراز نگرانی کردند.
آنها در بیانیه خود از جمله گزارشهای اعدام چندین نفر، ناپدیدسازی قهری و بازداشتهای جمعی را مایه نگرانی توصیف کردهاند.
این بیانیه تأکیدی است بر پیام خانم مای ساتو، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، در شبکه ایکس که روز جمعه به حکومت جمهوری اسلامی هشدار داده بود: «دولتها نباید از شرایط پس از درگیری [جنگ] به عنوان فرصتی برای افزایش سرکوب اقلیتهای اتنیکی و مذهبی و همین طور مخالفان استفاده کنند.»
آنها نیز همچنین به وضعیت زندانیان سیاسی زندان اوین و انتقال آنها در پی حمله اسرائیل به زندانهایی چون قرچک اشاره کردهاند.
در ادامه این بیانیه با اشاره به شش اعدامی که در کمتر از دو هفته گذشته در ایران رخ داده، گزارشگران سازمان ملل درباره محاکمههای فوری و فوتی با اتهام جاسوسی برای اسرائیل هشدار داده و گفتهاند که این گونه دادگاهها به اعدام بیشتر میانجامد.